Sundays in Athens

Οι Κυριακές στην Αθήνα...

Ένα καλό της οικονομικής κρίσης είναι ότι αρχίζουμε και πάλι να ανακαλύπτουμε τις δωρεάν φυσικές χάρες της πόλης μας. Μπορεί να είναι λίγες, δεν λέω, αλλά υπάρχουν. Και εκτός από την τσέπη, οι  ενδοαστικές εξορμήσεις κάνουν καλό σε πολλά ακόμα πράγματα, τα οποία είναι απείρως σημαντικότερα.

Η λιακάδα του περασμένου Σαββάτου στο απολογισμό της μέρας το βράδυ, μας έβαλε σε οργανωτικούς-δημιουργικούς ρυθμούς. Να κάνουμε κάτι, να μην την κάψουμε και την επόμενη. Μάλλον ανέμπνευστα, λέγαμε με την Κ. να πάμε σε εκείνο το ουζερί στην Μπενάκη που όποτε περνάμε το λιμπιζόμαστε. Πετάξαμε την ιδέα στην ομήγυρη και ο Λ. πρότεινε να πάμε για πικ-νικ.

Άσχετο, αλλά η λέξη "πικ-νικ" καταγράφεται για πρώτη φορά στην Γαλλία το 1692 και αρχικά σήμαινε ρεφενές και γενικά, κανείς δεν ξέρει από πού ξεφύτρωσε. Όχι, για να μην λέτε ότι δεν μαθαίνετε τίποτα εδώ.

Είχαμε κανονίσει να πάμε στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης "Αντώνης Τρίτσης" και ενώ  ήμουν κυριολεκτικά στην πόρτα, ο Λ. θυμήθηκε ότι δεν έχει το αυτοκίνητο. Έτσι, πήγαμε στου Φιλοπάππου, που δεν μας χάλασε καθόλου γιατί αν και στο κέντρο της πόλης, οι Αθηναίοι προτιμούν να στοιβάζονται σε αμφιβόλου αισθητικής καφέ στο Θησείο και στον εξωφρενικά ακριβό και καταπατητή "Διόνυσο" αντί να πάρουν τα πόδια τους να ανέβουν στον λόφο. Η πλειοψηφία όσων συναντήσαμε στον λόφο Φιλοπάππου, κατά σειρά πυκνότητας, ήταν: 

α) παππούδες της γειτονιάς β) μετανάστες γ) τουρίστες δ) σκύλοι ε) φυσιολάτρες ή/και άφραγκοι Αθηναίοι. Εμείς είμαστε κατηγορία από μόνοι μας και δεν είναι του παρόντος.

Ξελιγωμένοι, αφήσαμε τη βόλτα για τη χώνεψη. Βρήκαμε στα γρήγορα ένα ωραίο ηλιόλουστο πλάτωμα ανάμεσα στα δέντρα, στρώσαμε το τραπεζομάντιλό μας και αδειάσαμε το καλάθι - γιατί πικ-νικ χωρίς καλάθι δεν νοείται, λεφτά μπορεί να μην έχουμε αλλά από στυλ σκίζουμε. Και για του λόγου το αληθές, ιδού:

Βέβαια, για να λέμε την αλήθεια, τα περισσότερα πράγματα βγήκαν από την τσάντα του Λ. και όχι από το καλάθι μου. Βλέπετε, όταν κανονίζεις να πας για πικ-νικ Σάββατο βράδυ και έχεις άδειο ψυγείο, το μόνο που μπορείς να συνεισφέρεις είναι αλκοόλ και ψωμί. Και αυτό κάναμε με την Κ., που επίσης από ψυγείο, άσ' τα να πάνε.

Ο Λ. είχε ετοιμάσει λαχταριστά καλούδια: σαλάτες βραστές και κρύες, μια περίεργη αλλά πεντανόστιμη αλοιφή πιπεριάς από την Σερβία, μπιφτέκια (προσφορά της θείας Λίλας που μας έχει ταΐσει επανειλημμένως) και λοιπά.
Πέσαμε σαν τα όρνεα.

Και ύστερα απολαύσαμε τη θέα. Από τη μία η Ακρόπολη.

Από την άλλη το Αστεροσκοπείο.

Και παντού τσιμέντα.

Σου φαίνονται σαν νησιά η Ακρόπολη, τα Τουρκοβούνια και τα άλλα υψώματα του λεκανοπεδίου, που απειλούνται με οριστικό καταποντισμό από τσιμεντένια κύματα... ούτε η λιακάδα δεν μπορεί να αμβλύνει τόσο σκληρότητα, να χρωματίσει τόση μονοτονία. Όσο σκέφτομαι πώς ήταν -όχι και τόσο παλιά- η γη κάτω από τον ευτυχώς πάντα θαυμάσιο αττικό ουρανό...

Η φωτό, τραβηγμένη από τον Λόφο των Νυμφών,
είναι των φωτογράφων αδερφών Ρωμαΐδη
και χρονολογείται μεταξύ 1880-90

Ανηφορίσαμε για το μνημείο του Φιλοπάππου στην κορυφή του λόφου.

Ο Φιλόπαππος, λοιπόν, ήταν ένα πριγκιπόπουλο που η μοίρα τού τα έφερε λίγο ανάποδα κι έχασε την κληρονομική θέση στην μακρινή Συρία, αλλά και στην Αθήνα που κατέληξε μια χαρά τα πέρασε τελικά. Μορφωμένος, φιλότεχνος, κολλητός του Τραϊανού (του ρωμαίου αυτοκράτορα, όχι του Δέλλα), έκανε λέει μεγάλες ευεργεσίες στην Αθήνα μέχρι που ήρθε η ώρα του κι αυτουνού και τα τίναξε τα πέταλα. Τώρα, άμα είσαι του αυτοκρατορικού κύκλου, δεν σε θάβουν όπου να'ναι. Και να σου ένα μαυσωλείο για τον Φιλόπαππο σε θέση-φιλέτο με θέα την Ακρόπολη και τα λοιπά, παρόλο που απαγορεύονταν οι ενταφιασμοί εντός των τειχών... της διαπλοκής το κάγκελο.

φωτό από Wikipedia

Και μια που ανέφερα το κάγκελο, γύρω από το μνημείο είναι λίγο ξενερωτικό...

...αλλά κυκλοφορεί μεγάλη καφρίλα όπως βλέπετε πιο κάτω, οπότε κάπως πρέπει να προστατεύεται ο χώρος...

Πάντως, η θέα από εκεί πάνω σε ολόκληρη την Αθήνα είναι φοβερή και προσφέρεται για τα πιο αρχετυπικά καρτ-ποστάλ στιγμιότυπα της Ελλάδας.

Από την άλλη πλευρά, η τσιμεντοθάλασσα ξεχύνεται ανενόχλητη από δέντρα και λοιπά εμπόδια μέχρι να συναντήσει την κανονική θάλασσα.

 

Βέβαια, η βόλτα στου Φιλοπάππου είναι πραγματική βόλτα μόνο αν περπατήσεις στα μονοπάτια του. Τα πλακόστρωτα μάλιστα (όπως και η γενικότερη διαμόρφωση της περιοχής της Ακρόπολης και του Φιλοπάππου) έχουν και μια αρχιτεκτονική/καλλιτεχνική αξία αφού είναι του Πικιώνη.

Όταν πια τρυπώνεις στα χωμάτινα, κατάφυτα μονοπάτια, σχεδόν ξεχνάς ότι βρίσκεσαι στην πόλη. Χρώματα, μυρωδιές, ήχοι, όλες σου οι αισθήσεις που υπολειτουργούν μέσα στο αστικό περιβάλλον, τρέφονται και αναδεύονται αγουροξυπνημένες. Δεν είναι ακριβώς το ηλεκτρικό συναίσθημα που σου προσφέρει μια εκδρομή εκτός πόλης, αλλά είναι άξιο υποκατάστατο.

Εντάξει, στις στροφές όλο και σου ξεπετάγεται η Ακρόπολη αλλά αυτό δεν είναι καθόλου κακό, αντιθέτως μάλιστα.

Μέχρι και μια κυρία που μάζευε χόρτα είδαμε. Μάλιστα, είπαμε ότι την επόμενη φορά θα φέρουμε κι εμείς σακούλα και σουγιά, γιατί ο λόφος είναι γεμάτος ρόκα, μοσχομυρίζει ο τόπος -και σου ανοίγει την όρεξη!

Εκτός από τις φυσιολατρικές του χάρες, ο λόφος του Φιλοπάππου είναι διάσπαρτος από αρχαία, όρεξη να έχεις να χαζεύεις και να ανακαλύπτεις. Καθώς κατεβαίνεις προς την κεντρική είσοδο, συναντάς για παράδειγμα ίχνη από τα τείχη του Θεμιστοκλή.

Εκεί κοντά βρίσκεται η παμπάλαιη και ομορφότερη κατ' εμέ εκκλησούλα της Αθήνας, ο Άη Δημήτρης ο Λουμπαρδιάρης με τον γνωστό θρύλο. Και εδώ έχει βάλει το επιδέξιο χέρι  του ο Πικιώνης.

Αν ακολουθήσετε το μονοπάτι στο πλάι της εκκλησίας, θα βγείτε στον λόφο της Πνύκας, όπου ως γνωστόν συνερχόταν η Εκκλησία του Δήμου.

Λίγο πριν από την κεντρική είσοδο του λόφου του Φιλοπάππου, βρίσκεται ένα δρομάκι στα δεξιά που οδηγεί στην λεγόμενη "Φυλακή του Σωκράτη".

Ωστόσο, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ο Σωκράτης δεν ήπιε εδώ το κώνειο -εκεί κοντά ήταν, αλλά μάλλον προς την πλευρά της Ακρόπολης. Από ό,τι φαίνεται, εδώ ήταν το πίσω μέρος κάποιου αρχαίου σπιτιού. Επίσης, κατά την παράδοση, εδώ κατοικούσαν οι Τρεις Αδερφάδες, οι Μοίρες δηλαδή, που τα μεσαιωνικά χρόνια ταυτίζονταν με την ευλογιά, την χολέρα και την πανώλη και είχαν μετακομίσει σε άλλη σπηλιά, προς το Αστεροσκοπείο -η αιτία της μετακόμισης αγνοείται.
Δεν είναι η μόνη σπηλιά εδώ. Αρκετές ακόμα σπηλίτσες βρίσκονται διάσπαρτες στους λόφους των Μουσών (όπως έλεγαν οι αρχαίοι τον λόφο του Φιλοπάππου) και των Νυμφών. Ολόκληρη η περιοχή αλλά ιδίως οι σπηλιές θεωρούνταν τόποι στοιχειωμένοι, μαγικοί από την αρχαιότητα ως πολύ πρόσφατα -και ως σήμερα, δηλαδή, αν έχεις φάει πετριά. Γιατί πέρα από τη ρομαντική και μυθολογική διάσταση της εικόνας νύμφες και νεράιδες χορεύουν στα λοφάκια, υπάρχουν και προεκτάσεις. Οι αρχαίοι Αθηναίοι μπορεί να προόδευσαν πνευματικά σε ασύλληπτο βαθμό αλλά ο άνθρωπος είναι αδύναμο και εύπιστο ον και οι τσαρλατάνοι, που πουλούσαν μαγείες, ξόρκια και λοιπά φούμαρα στον κοσμάκη, έκαναν χρυσές δουλειές ακόμα και την εποχή του Περικλή. Για το τι συμβαίνει σήμερα, απλώς να σας πω ότι κατά καιρούς έχουν βρεθεί διάφορες  "μαγικές" προσφορές  στις σπηλίτσες του Φιλοπάππου (μιλάμε για κρέατα!), όπως για παράδειγμα στην κρήνη της Καλλιροής -δεν βρίσκω τη φωτό, θα την ανεβάσω αργότερα.

Αφήσαμε πίσω μας τον λόφο του Φιλοπάππου και είπαμε να κατέβουμε την Αποστόλου Παύλου. Κοσμοπλημμύρα! Αν είσαι εργατοπατέρας, δηλαδή, τους μισούς μόνο να έχεις στη διαδήλωση ρίχνεις κυβέρνηση. Μια χαρά κατάσταση για τους πλανώδιους μουσικούς (και όχι μόνο) της Αθήνας.

Οι μουσικοί

Οι βουδιστές

Και ο Άτλας που κάνει διάλειμμα για τσιγάρο.

Μετά από τόσο γεμάτη μέρα, απλώς ξεραίνεσαι στον ύπνο.